11 Ekim 2013

Mobil İşletim Sistemleri’nin Görünmeyen Yükselişi (Dört Köşe #08, Nisan 2013)

Tablet bilgisayar ve akıllı cep telefonları kullanımı ile yaygınlaşan mobil işletim sistemleri, aslında tasarlandıklarından çok daha büyük işler peşinde koşuyorlar bu aralar. Gözlerini diktikleri yeni hedef gömülü işletim sistemleri olarak bilinen alan; yani halk tabiri ile içinde “beyin” bulunan cihazlar.

“Bilgisayarlı tomografi”, “yol bilgisayarı” gibi içinde bilgisayar kelimesi geçen cihazlardan tutun da, medya oynatıcı, POS cihazı gibi barındırdığı işlemciyi daha da gizli tutan cihazların hepsi netice itibarı ile birer bilgisayar sistemidir. Yakın geleceğe kadar her biri kendine has işlemciler ve işletim sistemleri barındıran bu cihazlarda da, çoklu hareketin verdiği esneklik ve standardizasyon adına daha popüler işletim sistemleri arayışına geçildi. Bu arayışın altındaki temel unsurlardan bir tanesi elbette işletme maliyetlerinin azaltılması. Sonuçta özel bir işlemci üzerinde çalışan endüstriyel bir işletim sisteminin dilinden anlayan, bu platform için uygulama geliştirecek birisini bulmak için elinizde kandille aramaya çıkmanız lazım. Oysa bu platform bildik bir şey olsa, kime olsa çözdürürsünüz işinizi.

Cihaz tabanlı işletim sistemi konusunda liderliği sessiz sedasız Microsoft götürdü aslında uzun süre. Bugün CNC tezgahı, el terminali gibi pek çok cihaza baktığınızda Windows CE ya da Windows Mobile işletim sisteminin varlığını görürsünüz. IP kamera pazarında da pek çok Windows tabanlı cihaz çalışır durumda. Sonuçta Windows’dan yaygın platform mu bulacaksınız; sokaktan birini çevirseniz iyi kötü bir şekilde anlar dilinden.

Arkasında iddialı bir üretici ve sağlanan çok ciddi bir dokümantasyon olsa da Windows Mobile’ın da kısıtları yok değil. Burada da yine belirli bir işlemci ailesinin ve kaynak kodu elinizde olmayan bir işletim sisteminin limitleri dahilinde oyun oynayabiliyorsunuz. Bu cümlenin takipçisi olarak da haliyle akla Linux geliyor. Ve şimdilerde de Linux hareketinin daha ufak sikletli takipçisi, Android.

Elinizde kaynak kodu olan bir işletim sistemi bulununca, işlemci, platform vb. dertler oldukça azalıyor. Herhangi bir mikroişlemci ve etrafındaki çevre birimleri için Android tabanlı bir işletim ortamı oluşturmanız mümkün. Bunu yapacak personel bulma konusu da çok dertli değil; piyasada bugün oldukça yüksek sayıda Android geliştiricisi bulabiliyorsunuz. Üstüne üstlük, mikro platformlarda performansı arttırmak için Android üzerinde gereksiz sürücü, servis ve kütüphaneleri oluşturduğunuz platforma dahil etmeme lüksünüz var.

Bu sebepten olsa gerek, bugün her bir şeyin Android’lisini bulmanız mümkün. Saat, medya oynatıcı, oyun konsolu, fotoğraf makinesi, masaüstü telefon gibi ev kullanımına yönelik olanlar bir kenara dursun, PoS cihazları, Barkod tarayıcılar gibi endüstriyel cihazlarda da kendine yer buldu Android. Dünyanın önde gelen otomobil üreticilerinden ikisi araç bilgisayarlarında Android kullanma projelerini duyurmuş durumda.

Tabi ki Microsoft da boş durmuyor. Motorola Solutions, Intermec, Honeywell, Ingenico ve Bluebird gibi endüstriyel pazar liderlerinin desteğiyle birlikte Windows Embedded 8 platformunu 2013 başında duyurdu. Android platformunun “topluluk gücü”ne karşı Microsoft’un “kurumsal gücü” yine geliştiricileri alternatifleri değerlendirme noktasına getiriyor.

Hangi çözüm sağlayıcısının neyi seçeceği kendilerinin vereceği ticari bir karar tabi. Ancak şu görülüyor ki, endüstriyel sistemlerde cihaza özel, kapalı mikro kodlar yerlerini mobil işletim sistemlerine bırakıyorlar.

Bu geçiş bir anlamda bilişim camiasının da işine geliyor. Bahsi geçen cihazların hepsi birer IP istemcisi olduğu için bu cihazların yönetimi ve güvenliğinin sağlanmasında kişisel bilgisayar tabanlı cihazlarda kullanılan mekanizmalar devreye girebiliyor. Ancak söz konusu cihazların sayısının artması ve bu cihazlarda kullanılan işletim sistemlerinin de ortak güvenlik açıklarına sahip olması kurumsal bilişimin çözmesi gereken önemli konulardan birisi haline geldi.

Bu yazı daha sonra düzenlenerek Telekom Dünyası'nın 128. sayısında yayınlanmıştır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder